Samenvatting

EEN
Even nalezen
Evert Huis is redacteur van de jeugdpagina van het Buisdorps Nieuwsblad. Hij woont in de Buisstraat, op een kamer boven café Den Olden Buys. Als hij op de eerste lentedag thuiskomt van zijn werk, vraagt de studente Aster Fleuriet, een van de andere kamerbewoners, of hij het essay wil corrigeren dat zij over de hoofse liefde heeft geschreven. En ook dat van haar medestudente Jardina Bion. Als Evert Jardina aankijkt is hij op slag verliefd.

Prehistorie
Een week daarvoor. De twintigjarige Evert betrekt de kamer boven het café. Hij maakt kennis met zijn medebewoners. Aster studeert Nederlands. Ze verzamelt ‘oude spulletjes van vroeger’ en vermoedt dat buurjongen Toker Moltan verliefd op haar is. Toker studeert ook, maar hij weet niet precies wat. Hij lijkt meer geïnteresseerd te zijn in drinken dan in studeren. Hij demonstreert wat er gebeurt als je het raam opendoet: dan begint de zwerverachtige meneer Dibbes, die aan de overkant staat, te schelden. Dibbes doceerde maatschappijleer op Tokers vwo, maar toen zijn vrouw een verhouding met een leerling kreeg, ging het een beetje mis met hem.
De derde buurman is meneer Mortifa, die een jaar of vijftig is. Hij heeft vroeger in de ansichtkaartenhandel gezeten, maar nadat hij iemand met een onverzekerde auto het ziekenhuis in gereden had was hij failliet gegaan. Mortifa heeft het naar zijn zin: hij luistert naar operaplaten, gaat fietsen of bezoekt de bibliotheek.
Op de redactie vraagt Evert zich af wat er niet thuishoort in het rijtje ‘champagne, kaviaar, zoute griotten’: een raadsel dat hij voor de jeugdige lezers bedacht heeft.

In de war
Evert is zwaar verliefd op Jardina, maar het leven gaat gewoon door. Hij wordt door hoofdredacteur Barrelmeijer voorgesteld aan een nieuwe collega, de 37-jarige redactieassistente Kokya Kokx. Ze gebruikt hetzelfde parfum als Jardina.
Aster was nadat Evert de essays had gecorrigeerd met haar vriendin Carla een lang weekend op stap gegaan. Als Evert thuiskomt van zijn werk is ze weer terug. Hij komt aan de weet dat Jardina op de etage van haar broer Ricardo woont; die is socioloog en voor een project een jaar het land uit. Als Ricardo terug is zal Jardina op zoek moeten gaan naar een kamer, dagdroomt Evert: die van Aster zou wel wat voor haar zijn.
Op de koffie bij meneer Mortifa krijgt Evert loeiharde operamuziek te horen. Toen hij een jaar of zestien, zeventien was droomde de buurman een week lang van een vrouw; hij dacht toen en denkt nog steeds dat ze ooit zijn pad zal kruisen.
Collega Kokya vertelt over haar tante, die het moeilijk heeft. Zelf heeft Kokya het ook niet makkelijk. Na het overlijden van haar man Nardo, een neerlandicus, heeft ze een jaar niet gewerkt. Haar kat Dickie was ook doodgegaan; ze heeft alleen haar zeventienjarige dochter Atillo nog. Nardo was een kleuterschoolliefde geweest. Evert had op de lagere school een grote liefde gekend: Madeleine, ze was zes. Hoofdredacteur Barrelmeijer maakt daar uit op dat Evert op dat moment iets heeft met een zesjarige.
Toker is naar een godsdienstcollege geweest. Hij laat Evert weten hoe hij over religie denkt: je moet andermans gekkigheid respecteren, maar hij kan het niet serieus nemen.
Evert denkt alleen nog maar aan Jardina. De televisie kan hem niet afleiden, zeker niet wanneer er een soap uitgezonden wordt waarin de onprettige kanten van een relatie aan het licht komen.
Onlangs had Evert op de jeugdpagina aandacht besteed aan een literair tijdschriftje dat samengesteld werd door leden van de studentenvereniging Dorustinus. De redactie had hem gevraagd een bijdrage te leveren aan het aanstaande themanummer, dat gewijd zou zijn aan literaire porno. Door zijn verliefdheid is Evert nog niet aan schrijven toegekomen.
Aster vertelt trots dat ze een acht heeft gekregen voor haar essay; Jardina helaas maar een zesje. Evert vraagt of ze Jardina’s essay wil printen, dan kan hij er nog eens naar kijken. Als hij iets tastbaars van Jardina heeft, kan hij witte magie gaan bedrijven: vrouwvriendelijke voodoo. Aster kondigt aan dat Jardina binnenkort weer een essay komt maken.
Meneer Mortifa leest graag boeken over filosofie. Daardoor weet hij precies wat de zin van het leven is: de zin die je eraan geeft. Voor Evert is Jardina de zin van zijn leven – maar dan moet ze wel meewerken. Stel dat ze een vriend had, of zich inliet met bronstige studenten – die werkten niet voor niets aan een themanummer over literaire porno.
Samen met meneer Mortifa bezoekt Evert de bibliotheek. Onderweg breekt de buurman een lans voor de jeugd van tegenwoordig. Evert vindt in de bibliotheek geen boek over de hoofse liefde of over vrouwvriendelijke voodoo, wel een op het gebied van literaire porno: de verhalenbundel Geheid Geil.
Als hij er thuis net in begonnen is, klopt Aster aan: ze wil hem een nieuw oud spulletje van vroeger laten zien, een poef uit 1966. Evert mag meteen haar essay nalezen – niet dat van Jardina, want die ‘had iets’ bij Dorustinus. Evert beeldt zich in dat Jardina in het studentenmilieu vervallen is tot losbandigheid.
Een nieuwe poging Geheid Geil te lezen strandt doordat Toker met drie moorkoppen binnenkomt. Evert vertelt dat hij een verhaal voor een literair tijdschriftje moet schrijven; Toker beschouwt schrijvers die uit zijn op onsterfelijkheid als ‘egomaniakjes’.
Op de redactie vraagt Barrelmeijer of Evert weleens naar de Blootshow kijkt; daarin zijn ook meiden van een jaar of zeventien te zien. Dat is toch beter dan die zesjarige Madeleine? Evert moet maar eens een keer gezellig met Barrelmeijer meegaan naar nachtclub De Rode Buis.
Denken aan Jardina gaat vaak gepaard met masturberen. Maar hoe zag ze er ook alweer precies uit? Als hij zich haar uiterlijk niet exact voor de geest kan halen, maakt Evert er een vrije kür van, of denkt hij aan collega Kokya of haar dochter Atillo.
Kokya zegt dat ze in de vakantie gaat kamperen. Evert zal waarschijnlijk gaan schrijven. Kokya schrijft ook: gedichten. Het brengt Evert op een idee: een gedicht voor Jardina schrijven. Maar zijn dichtpogingen stranden. Als hij in een weekend tweemaal van zijn Kokya gedroomd heeft, neemt hij zich voor inzake zijn verliefdheid bij haar advies in te winnen.
Op een regenachtige avond gaat Evert met meneer Mortifa in het World Eet Center eten. Hij vertelt zijn buurman somber dat hij verliefd is. Die zegt dat hij er werk van moet maken.
Evert ziet in dat dit verstandig is; de volgende dag al vindt hij in de bibliotheek een boek over de hoofse liefde. Als hij ermee thuiskomt nodigt Aster hem uit op haar verjaardag te komen. Jardina komt dan ook; het blijkt dat ze steeds naar Evert vraagt.
Jongeren die problemen hebben krijgen op de jeugdpagina advies van dokter Martin; dat wil zeggen dat Evert onder die naam brieven beantwoordt. Het zou mooi zijn als dokter Martin echt bestond en Evert kon adviseren.
Kokya arriveert laat, na een bezoek aan de tandarts en aan de tante die het moeilijk heeft. Evert durft het niet aan haar in te lichten over zijn verliefdheid. Het boek over de hoofse liefde ligt op zijn bureau. Kokya vertelt dat Nardo’s afstudeerscriptie over de hoofse liefde ging.
Evert, die niet drinkt, neemt bij Toker een biertje. Omdat het goed valt volgen er nog vele, zodat hij volkomen lam in slaap valt. Van werken kan de volgende dag geen sprake zijn. Als Evert wakker wordt zit Kokya, die daarvoor bij haar tante op visite was geweest, aan zijn bed. Ze heeft Nardo’s scriptie meegenomen. Evert laat zich ontvallen dat hij verliefd is en Kokya krijgt de slappe lach. Ze laat een foto zien van Atillo: het blijkt een Fosterdochter te zijn. Die avond wordt Asters verjaardag gevierd. Kokya besluit ook te komen, en Evert vooraf een paar danspassen te leren. Als ze vertrokken is stormt meneer Mortifa binnen: Kokya is de vrouw waar hij van droomde.

TWEE
Even langskomen
Jardina is op bezoek bij haar ouders. Ze vertelt dat ze een nieuwe vriend heeft, Evert. Haar vader haalt herinneringen op aan haar vorige vriendjes. De ouders moeten maar eens langskomen om met Evert kennis te maken, vindt Jardina.

Prethistorie
Evert kan niet van Jardina afblijven, en omdat het wederzijds is, komt het goed uit dat hij op de redactie een supplement op de Kamasoetra bedacht heeft.
Jardina bedenkt dat het raar gegaan is: eerst was Evert op Aster verliefd, daarna op haar. Evert weet van niets: hij herinnert zich dat Aster ook al gezegd had dat Toker verliefd op haar was.
Ook als de liefde beantwoord wordt gaat het leven gewoon door: Jardina moet voor een tentamen studeren en kan daardoor niet bij Evert blijven slapen. Bovendien wil ze de volgende ochtend vroeg opstaan en bij haar ouders langsgaan.

In de wolken
Na haar verjaardagsfeest heeft Evert Aster een week lang niet gezien. Met tegenzin corrigeert hij weer een essay voor haar. Aster is niet te spreken over het gedrag van Evert op haar feest. Ze heeft het toch al niet makkelijk, want Toker is verliefd op haar.
Toker lijkt zichzelf niet te zijn: als Evert thuiskomt van zijn werk is de student zijn kamer aan het opruimen. Hij blijkt te zijn gestopt met roken en drinken; bovendien is hij voor een tentamen aan het studeren.
Meneer Mortifa is evenmin zichzelf. Nerveus vraagt hij Evert of zijn kostuum er mee door kan; de buurman overweegt zijn baard af te scheren.
Op de redactie vraagt Evert Kokya of hij haar tent kan lenen; kamperen met Jardina lijkt hem wel wat. Hij begrijpt de oorzaak van meneer Mortifa’s nerveuze gedrag: hij was bij Kokya gaan eten. Zijn voornaam blijkt Appie te zijn.
Evert heeft met Jardina op zijn kamer afgesproken. Zij was daarvoor even bij Aster langs geweest. Volgens Jardina is Toker op Aster verliefd. Evert betwijfelt dit aanvankelijk, maar geeft dan toe dat de bewijzen er niet om liegen: Toker is naar de kapper geweest, gestopt met roken en drinken, en begonnen met studeren. Hij heeft een city bike gekocht en staat ’s morgens vroeg op om te trainen voor de Ronde van Buisdorp.
Hoofdredacteur Barrelmeijer informeert naar Everts vakantieplannen. Hij concludeert dat Evert met zijn zesjarige vriendin gaat kamperen, en tracht hem opnieuw te porren voor een gezamenlijk bezoek aan nachtclub De Rode Buis, om Evert te genezen van zijn geaardheid.
De laatste tijd is Evert een grootgebruiker; hij herinnert zich de schichtigheid waarmee hij op zijn vijftiende voor het eerst condooms ging kopen.
Meneer Mortifa gaat met Kokya een avondje uit, maar twijfelt over de invulling van de avond. Wordt het de bioscoop? In Corso draait niets bijzonders. Discotheek Tube Village is voor de jeugd. Misschien kunnen ze naar een voorstelling van de Buisdorpse komiek Arie Wietzen gaan, in de Dorpsgehoorzaal.
Jardina en Evert gaan een aantal avonden naar films die in het kader van het Festival van de Geflopte Film in het filmhuis vertoond worden. Ze volgen onder meer de verrichtingen van een nerd die op een meisjeskostschool beland is. Evert vertelt Jardina over zijn eigen amoureuze wapenfeiten. Zij raadt hem aan daarover te schrijven.
Als hij thuiskomt van de supermarkt, wordt Evert zowat omver gefietst door Toker, die voor de Ronde van Buisdorp traint. Jardina zit bij de kapper, Evert drinkt bij Toker een kop thee. De bewijzen dat Toker verliefd is op Aster stapelen zich op.
Evert zegt tegen Jardina dat hij er niet meer tegen kan: meneer Mortifa verliefd, Toker verliefd – waarom stellen ze zich allemaal zo aan?
Om halftwee ’s nachts schrikt Evert wakker door de binnenkomst van zijn tamelijk aangeschoten buurman. Meneer Mortifa vat het optreden van Arie Wietzen samen. Na onvoldoende nachtrust besluit Evert het pand sluipenderwijs te verlaten om bij Jardina onder te duiken, maar hij wordt gezien door Aster.
Met een mok koffie zit hij op haar kamer. Aster gaat met Toker picknicken. Ze vindt hem ‘onwijs soft’; hij heeft haar dan ook een speelgoedkonijn gegeven, Meneertje Denkmuis. In haar studie lijkt Aster niet langer geïnteresseerd te zijn.
Na een vrijpartij bij haar thuis gaat Jardina studeren; Evert houdt middelgrote schoonmaak. Jardina lijkt wel oren te hebben naar kamperen.
Op de redactie doet Kokya verslag van Arie Wietzens optreden. Evert heeft liever dat zij een bijdrage levert aan de jeugdpagina.
Toker wijdt Evert in de geheimen van de topsport in: hij legt uit hoe hij dankzij de consumptie van koolhydraatrijk voedsel tot fenomenale fietsprestaties komt. Maar de studie komt natuurlijk op de eerste plaats. Hij is na het picknicken met Aster naar de kerk geweest. Toker studeert voor een religietentamen, en Aster legde hem het katholicisme even uit.
In de pauze eten Evert en Kokya in een lunchroom een tosti. Kokya maakt zich zorgen over haar gewicht – Appie zal haar toch niet te dik vinden? Evert biedt aan zijn buurman ernaar te vragen.
Het literaire pornoverhaal is afgewezen. Jardina hoeft niet bang te zijn: Evert is op schrijfgebied niet te ontmoedigen. Dat haar broer Ricardo sociologisch onderzoek doet brengt Evert op een idee: hij wil de lezers van de jeugdpagina een verhaal over een onplezierige jeugdervaring laten insturen en de schrijvers van de beste verhalen ‘sociologisch’ gaan interviewen. De verhalen en interviews kunnen uitgegeven worden onder de titel Afgrijselijke jeugd.
Kokya meldt zich ziek: ze heeft kou gevat. Meneer Mortifa ontfermt zich over haar.
Aster heeft haar vlechten ongedaan gemaakt, ziet Evert als hij bij haar theedrinkt. Bovendien heeft ze haar verzameling oude spulletjes van vroeger overgedragen aan Toker, waarmee het probleem alleen maar verplaatst is. Toker zit Aster achter de vodden: ze moet studeren!
Meneer Mortifa heeft Kokya een aantal dagen verpleegd. Terug op zijn kamer bekent hij Evert dat hij ernstig verliefd op haar is. Hij heeft tijdens de verpleging een aantal knopen doorgehakt. Toen de tante die het moeilijk had weer eens opbelde, las hij haar flink de les. ‘Mevrouw Dibbes, ik hoop dat ik duidelijk ben geweest.’
Hij stelde Kokya voor er een weekendje tussenuit te gaan, en zij was tot tranen geroerd.
Evert en Jardina kennen elkaar inmiddels goed genoeg om te weten dat ze allebei monogaam zijn, en daarom besluiten ze het voortaan zonder condoom te doen.
De intrede in het condoomloze tijdperk is iets om te vieren – volgens Evert is het een goede aanleiding om een fantasietje in de praktijk te brengen.
Kokya is weer beter. Evert vraagt haar of tante Dibbes familie is van de Dibbes die bij hem voor de deur staat te schreeuwen. Inderdaad, het is haar zoon. Toker hoeft zich geen zorgen te maken: dat hij wat met de vrouw van Dibbes had gehad, was niet de oorzaak van Dibbes toestand. Het is erfelijk: de vader van Dibbes had vroeger ook scheldend door Buisdorp gezworven. Nadat hij tante Dibbes de les had gelezen, had meneer Mortifa spijt gekregen. Hij had op meneer Dibbes ingepraat, en die was nu weer bij zijn moeder in huis.
Meneer Mortifa zit met Kokya in een huisje, Aster en Toker zijn gaan fietsen, en Evert en Jardina hebben het rijk alleen. Ze hebben de hele ochtend met literpakken chocoladevla gesjouwd. In een bad vol chocoladevla vrijen ze. Van top tot teen van vla wil Jardina onder de douche gaan, maar Evert wil zo lang mogelijk in bad blijven liggen.
Terwijl hij daar ligt parkeert meneer Bion zijn auto voor de deur. De ouders van Jardina maken eindelijk gebruik van haar uitnodiging eens langs te komen. Mevrouw Bion is blij dat haar dochter de ware gevonden lijkt te hebben. Evert schijnt de enige normale bewoner van het huis te zijn. Meneer Bion hoopt dat het niet zo erg is dat hij in een colbertje met Jardina thee zit te drinken.

© Copyright Martin de Jong, Den Haag. Alle rechten voorbehouden.

techniek: Maarten van der Peet